Praktyczny przewodnik po londyńskim metrze

Podróżowanie londyńskim metrem może wydawać się nieco skomplikowane na początku, biorąc pod uwagę tak wiele linii i stacji, ale gdy już się z nim zapoznasz i zrozumiesz, jak działa, przekonasz się, że korzystanie z niego jest dość intuicyjne.

Aby ułatwić Ci poruszanie się po londyńskim metrze, w tym przewodniku opowiem Ci wszystko, co musisz wiedzieć o jego funkcjonowaniu, rozkładach jazdy, rodzajach biletów, sposobach ich zakupu i nie tylko. Zobaczysz, że wkrótce będziesz poruszać się po stolicy Wielkiej Brytanii jak prawdziwy londyńczyk!

Londyńskie metro podzielone jest na 9 obszarów promieniowych, które zaczynają się w historycznym centrum miasta i obejmują praktycznie całe miasto. Większość głównych atrakcji turystycznych stolicy Wielkiej Brytanii znajduje się w strefach 1 i 2, po których z pewnością będziesz się poruszać przez cały czas, chyba że zatrzymasz się daleko od centrum.

Cena biletu jednorazowego na metro różni się w zależności od strefy i pory dnia i zazwyczaj jest znacznie wyższa niż opłaty „pay as you go”. Aby poznać dokładny koszt przejazdu, sprawdź Single Fare Finder TfL. Istnieje wygodniejsza metoda płatności, czyli system zbliżeniowy, za pomocą telefonu komórkowego lub karty kredytowej lub debetowej, który oferuje tańsze opłaty. Oznacza to, że:

• Papierowy bilet jednorazowy: jego cena różni się w zależności od strefy i pory dnia i zazwyczaj jest to najdroższa opcja. Płaci się gotówką lub kartą w automatach biletowych.
• Bezdotykowo: opłata od 2,90 GBP (poza godzinami szczytu) lub 3,50 GBP (w godzinach szczytu) w strefach 1–2, z cenami różniącymi się w zależności od strefy i godziny oraz automatycznymi limitami dziennymi i tygodniowymi.

Aby dowiedzieć się, ile dokładnie kosztuje przejazd, przed podróżą warto zajrzeć na stronę Transport for London, gdzie znajdziesz aktualne ceny biletów. Z ekonomicznego punktu widzenia nie warto kupować biletu jednorazowego, jeśli planujesz spędzić w mieście kilka dni i często korzystać z metra. Nie jest to też opłacalne pod względem czasu, bo za każdym razem, gdy chcesz skorzystać z metra, musisz zatrzymywać się przy automatach, żeby kupić bilet.

System zbliżeniowy jest znacznie tańszy i bardziej praktyczny, ponieważ nie trzeba doładowywać konta ani kupować specjalnej karty. Oczywiście trzeba mieć kartę lub telefon komórkowy obsługujący tę metodę.

Czy istnieją abonamenty na korzystanie z londyńskiego metra?

Na szczęście istnieją inne alternatywy dla pojedynczego biletu do metra w Londynie, które pomogą Ci zaoszczędzić pieniądze podczas podróży po mieście: karty Oyster Card, Travelcard lub Visitor Oyster Card.

Karta Oyster Card to karta przedpłacona, dzięki której ceny transportu są niższe niż w przypadku zakupu pojedynczego biletu. W miarę korzystania z karty do poruszania się metrem w Londynie saldo karty będzie się zmniejszać.

W godzinach szczytu obowiązuje taryfa szczytowa od poniedziałku do piątku w godzinach od 6:30 do 9:30 oraz od 16:00 do 19:00, natomiast taryfa poza szczytem obowiązuje przez pozostałą część dnia, w weekendy i święta.

Jak kupić kartę Oyster Card?

Kartę Oyster Card można kupić w automatach na każdej stacji metra w mieście. Zaletą tego systemu jest to, że jeśli nie znasz zbyt dobrze języka angielskiego, możesz zmienić język automatu na swój i postępować zgodnie z wyświetlanymi instrukcjami. Dzięki temu nie będzie żadnych nieporozumień. Wystarczy wybrać kwotę, którą chcesz wpłacić na kartę, a następnie metodę płatności i gotowe!

Doładowanie karty jest bardzo proste. Można to zrobić w tych samych automatach, w których kupuje się kartę Oyster Card, a doładowanie można wykonać kartą bankową lub gotówką. Bez żadnych komplikacji.

Jak z niej korzystać?

Aby skorzystać z londyńskiego metra z kartą Oyster Card, należy przyłożyć ją do żółtego czujnika przy bramce zarówno przy wejściu, jak i wyjściu. Ten ostatni krok jest bardzo ważny, nawet jeśli bramki są otwarte, bo karta Oyster oblicza opłatę za przejazd, kiedy podajesz ją przy wyjściu.

Jeśli zapomnisz to zrobić, karta uzna przejazd za niekompletny i nie będzie mogła obliczyć opłaty, więc naliczy Ci karę.

Podsumowanie działania karty Oyster Card

Karta Oyster kosztuje obecnie 10 funtów, które nie podlegają zwrotowi. Jest to karta doładowywana, służąca do opłacania przejazdów środkami transportu publicznego w Londynie, z opłatami niższymi niż w przypadku biletów papierowych i z dziennymi limitami w celu obniżenia kosztów. Karta nie traci ważności i może być ponownie wykorzystana podczas przyszłych wizyt.

Podsumowując:

• Koszt początkowy: 10 euro (7 funtów) bezzwrotne. Należy pamiętać, że nie jest to opłata za początkowe saldo, ale koszt zakupu samej karty (tj. saldo jest ładowane oddzielnie).
• Doładowanie: Dodaj saldo w automatach, kasach lub online.
• Limity dzienne (Daily Cap): gwarantują, że nie zapłacisz więcej niż maksymalna dzienna kwota w zależności od przejechanych stref.
• Ceny podobne do Contactless: od 3,39 euro (2,90 funta), strefy 1-2 poza godzinami szczytu.
• Łatwa obsługa: przyłóż kartę do czytnika przy wejściu i wyjściu z środka transportu.
• Nie traci ważności: Możesz jej używać podczas przyszłych wizyt w Londynie.

Karta ta jest idealna dla osób, które nie posiadają kart zbliżeniowych lub preferują wyłączną metodę płatności za transport.

Karta Visitor Oyster Card jest podobna do tradycyjnej karty Oyster Card, ale w przeciwieństwie do niej została zaprojektowana specjalnie dla turystów. Oferuje tańsze taryfy niż bilety papierowe i dzienne limity, które kontrolują maksymalne wydatki. Kosztuje 10 funtów (bezzwrotnych), które są wliczone w całkowitą cenę, i jest wyposażona w przedpłacony kredyt, który można wybrać przed podróżą w wysokości od 10 do 50 funtów. Kartę można nabyć wyłącznie online w oficjalnym sklepie Visitor Shop i nie jest ona dostępna w sprzedaży w Londynie.

Główne zalety:

• Niskie ceny: niższe stawki i dzienny limit (na przykład 8,90 funta w strefach 1–2).
• Opcje doładowania: 10, 15, 20, 25, 30, 40 lub 50funtów w zależności od długości pobytu. Kartę można doładować w dowolnym momencie (na stacjach, w automatach lub online za pomocą konta TfL).
• Dodatkowe zniżki: 10% na Thames Clippers River Bus i wycieczki po Tamizie.
• Wielokrotnego użytku: bez daty ważności; można jej używać podczas przyszłych wizyt lub pożyczać innym.

Karta Travelcard to kolejna alternatywa dla biletu jednorazowego i karty Oyster Card, umożliwiająca poruszanie się po londyńskim metrze. Jest to karta, dzięki której można korzystać z londyńskiej sieci transportu publicznego bez ograniczeń przez określony czas.

Chociaż istnieją miesięczne i roczne karty Travelcard, są one przeznaczone dla mieszkańców stolicy Wielkiej Brytanii, natomiast dla turystów sprzedawane są karty Travelcard na 1 dzień i 7 dni.

Jak kupić kartę Travelcard?

Zakup karty Travelcard jest bardzo łatwy, ponieważ można ją nabyć w różnych punktach sprzedaży. W zależności od miejsca, karta zostanie wydana w jednej z kilku form.

• Stacje kolejowe: Karta jest wydawana natychmiast w kasach National Rail jako drukowany bilet kartonowy. Aby kupić tutaj 7-dniową kartę Travelcard, należy przedstawić zdjęcie legitymacyjne. Jest to interesująca opcja, ponieważ dzięki niej można uzyskać zniżki 2x1 na różne atrakcje, takie jak wstęp do katedry św. Pawła lub muzeum Madame Tussauds.
• Stacje metra: Tutaj można nabyć jednodniową kartę Travelcard. Jeśli chcesz nabyć kartę 7-dniową, otrzymasz ją naładowaną na kartę Oyster Card. W przeciwieństwie do karty Travelcard National Rail, jest ona wydawana przez London Underground i nie można z nią uzyskać zniżek 2x1 na atrakcje turystyczne.

Jak korzystać z karty Travelcard?

Karta Oyster Card jest plastikowa i należy ją przesunąć przez żółty czytnik przy bramce, aby uzyskać dostęp, natomiast karta Travelcard jest kartonowa i należy ją przesunąć przez szczeliny bramki zarówno przy wejściu, jak i wyjściu.

Pytanie za milion! Wybór między kartą Oyster Card a Travelcard zależy od długości pobytu w Londynie i częstotliwości korzystania z metra. Na przykład, jeśli planujesz jeździć metrem od dwóch do czterech razy dziennie przez krótki okres, np. cztery dni w Londynie lub pięć dni w Londynie, lub chcesz podróżować poza Londyn, najlepiej wybrać kartę Oyster Card z saldem („Pay as you go”), ponieważ możesz skorzystać z „daily cap” (automatycznego limitu dziennego), a także z „weekly cap”, jeśli korzystasz z karty zbliżeniowej lub karty Oyster z opcją płatności za rzeczywiste wykorzystanie, która ogranicza tygodniowe wydatki od poniedziałku do niedzieli.

Jest to system działający przez okres 24 godzin, w którym obowiązuje dzienny limit wydatków w zależności od stref. Za każdym razem, gdy korzystasz z metra, saldo jest pomniejszane, aż do osiągnięcia tego limitu, a od tego momentu przejazdy są bezpłatne, ponieważ karta Oyster Card nie jest już obciążana.

Z drugiej strony, jeśli planujesz spędzić w Londynie tydzień lub więcej i zamierzasz korzystać z metra, aby poruszać się po centrum miasta, najbardziej opłacalnym rozwiązaniem jest wybór 7-dniowej karty Travelcard.

Czy mogę dzielić się kartą Oyster Card lub Travelcard z inną osobą podczas tej samej podróży?

Nie, nie jest to możliwe. Jeśli podróżujesz do Londynu z inną osobą, każdy z Was musi mieć własną kartę Oyster Card lub Travelcard, ale jeśli w przyszłości będziecie podróżować osobno, możecie ją sobie pożyczać lub dzielić, ponieważ w przypadku zakupu w stacjach metra żadna z tych kart nie jest powiązana z dokumentem tożsamości ani imieniem i nazwiskiem.

Będąc jedną z najrozleglejszych na świecie, londyńska metro bardzo dobrze łączy różne punkty stolicy Wielkiej Brytanii i większość atrakcji turystycznych Londynu, więc na pewno w trakcie pobytu będziesz z niej korzystać, aby się przemieszczać.

Zalecam pobranie mapy londyńskiego metra w formacie PDF na telefon komórkowy, ponieważ w ten sposób zawsze będziesz mieć ją przy sobie i móc z niej skorzystać w razie potrzeby. Nawet w momentach, gdy nie masz dostępu do Internetu.

Inną opcją, którą proponuję, jest pobranie oficjalnej aplikacji Transport for London (dostępnej na iOS i Android), w której oprócz mapy metra można również wyszukiwać trasy i adresy w mieście, aby zaplanować swoje podróże, sprawdzić najspokojniejsze godziny podróży, sprawdzić na żywo rozkłady jazdy autobusów i pociągów, a także zobaczyć najnowsze aktualizacje dotyczące sieci transportowej.

Londyńskie metro działa w przybliżeniu od 5:00 do 00:30, chociaż pierwsze i ostatnie pociągi różnią się w zależności od linii i stacji. Aktualne rozkłady jazdy można sprawdzić w wyszukiwarce rozkładów jazdy TfL. Oznacza to na przykład, że jeśli pociąg odjeżdża o północy, będzie kursował do momentu dotarcia do ostatniego przystanku na linii. W weekendy (piątki i soboty) niektóre linie — Central, Jubilee, Northern, Piccadilly i Victoria — działają w ramach usługi Night Tube przez całą noc.

Ciekawostką jest fakt, że transport publiczny w Londynie jest nieczynny 25 grudnia. W Wigilię Bożego Narodzenia usługi są ograniczone, a autobusy nocne nie kursują. Usługi są wznawiane 26 grudnia („Boxing Day”), ale w ograniczonym zakresie. Należy o tym pamiętać, planując spędzenie Świąt Bożego Narodzenia w Londynie.

Pociągi kursują bardzo często, co 2–3 minuty, i zazwyczaj nie ma opóźnień, więc londyńskie metro jest jednym z najlepszych środków transportu w mieście.

• Dzieci poniżej 11 roku życia mogą podróżować bezpłatnie londyńskimi środkami transportu publicznego, pod warunkiem że towarzyszy im osoba dorosła posiadająca ważny bilet (maksymalnie 4 dzieci na jedną osobę dorosłą).
• Młodzież w wieku od 11 do 15 lat może bezpłatnie korzystać z tramwajów i autobusów oraz uzyskać zniżki na pozostałe środki transportu, takie jak metro, London Overground, TfL Rail i DLR, jeśli posiada kartę Zip Oyster 11-15 ze zdjęciem. Kartę tę należy zamówić online i potwierdzić dokumentacją. Koszt wydania karty może się różnić, dlatego zaleca się sprawdzenie aktualnej taryfy na oficjalnej stronie TfL.
• Nastolatki w wieku 16 i 17 lat mogą nabyć kartę Zip Oyster +16, dzięki której mogą podróżować bezpłatnie lub korzystać ze zniżek w londyńskiej komunikacji miejskiej. Na przykład 50% zniżki od opłat dla dorosłych „pay as you go” w metrze, autobusie, TfL Rail, London Overground, DLR i większości usług National Rail w Londynie. Opłata za wydanie karty może się różnić, dlatego przed podróżą warto sprawdzić ją na oficjalnej stronie TfL.

Londyńskie metro składa się z 11 linii i 272 stacji, które obejmują ponad 400 km torów, czyli prawie całe miasto. Oprócz „oficjalnych” linii istnieją jeszcze dwie inne: DLR (bezzałogowe pociągi lekkie kursujące we wschodniej i południowo-wschodniej części stolicy Wielkiej Brytanii) oraz London Overground (linia kursująca po powierzchni w północnej i północno-zachodniej części miasta).

Linie metra w Londynie to:

• Bakerloo, linia brązowa.
• Central, linia czerwona.
• Circle, linia żółta.
• District, linia zielona.
• Hammersmith & City, linia różowa.
• Jubilee, linia szara.
• Metropolitan, linia fioletowa.
• Northern, linia czarna.
• Picadilly, linia ciemnoniebieska.
• Victoria, linia jasnoniebieska.
• Waterloo & City, linia niebiesko-zielona.

• Miej bilet pod ręką, aby szybko przejść przez bramki, zwłaszcza jeśli zamierzasz skorzystać z metra w godzinach szczytu (przed 9:30 lub między 16:00 a 19:00), aby ułatwić przepływ pasażerów przy wejściach i wyjściach ze stacji.
• Jeśli to możliwe, zaplanuj swoje przejazdy metrem w Londynie poza godzinami szczytu. Zazwyczaj jest ono zatłoczone pracownikami dojeżdżającymi do pracy z różnych zakątków stolicy. Dzieje się tak zwłaszcza między 6:30 a 9:30 rano oraz między 16:00 a 19:00. W ten sposób będziesz mógł poruszać się metrem w bardziej spokojny sposób.
• Przed podróżąsprawdź w aplikacji lub na oficjalnej stronie londyńskiego metra, czy nie ma żadnych zakłóceń na liniach, którymi chcesz się poruszać, lub czy niektóre stacje nie są zamknięte z powodu prac konserwacyjnych. Znajdziesz tam aktualne informacje o usługach, a nawet alternatywne trasy.
• Poruszaj się po peronie, aby znaleźć więcej miejsca. Po przybyciu na peron nie tłocz się przy wejściu. Jeśli widzisz, że na jednym odcinku peronu jest dużo ludzi, idź dalej w kierunku, gdzie jest mniej osób. W ten sposób możesz nawet znaleźć wolne miejsce, jeśli chcesz usiąść.
• Przed wejściem do wagonu poczekaj, aż wszyscy pasażerowiez niego wysiądą. Dzięki temu łatwiej wejdziesz do wagonu i unikniesz przepychanek z innymi pasażerami.
• „Mind the gap”! Ze względów bezpieczeństwa, czekając na peronie, zawsze stój za żółtą linią na podłodze i zwracaj uwagę na szczelinę między wagonem a peronem podczas wsiadania i wysiadania.
• Nie trać z oczu swoich rzeczy w metrze. Uważaj na kieszonkowców, tak jak w każdym innym mieście, i upewnij się, że podczas podróży dobrze schowasz swoje cenne przedmioty.
• Jeśli przegapisz stację lub pomylisz linię, nie martw się, pociągi kursują często, więc po prostu wysiądź na następnej stacji i dokładnie sprawdź mapę, aby znaleźć właściwą trasę.
• Pociągi London Underground kursują co 2-7 minut, w zależności od linii i pory dnia, więc po prostu wysiądź na następnym przystanku i poszukaj mapy metra na peronie, aby się zorientować.
• Stań po prawej stronie schodów ruchomych i pozostaw lewą stronę wolną dla osób, które chcą szybciej je pokonać.
• Jeśli podróżujesz z dziećmi lub bagażem, musisz skorzystać z odpowiedniego wejścia do londyńskiego metra. Na wszystkich stacjach znajdują się bramki o szerszym przejściu, których drzwi zamykają się wolniej, aby ułatwić dostęp.
• W razie wątpliwości nie wahaj się poprosić o pomoc personel metra w Londynie lub innych pasażerów. Na pewno Ci pomogą, jeśli będziesz tego potrzebować!